‘सावधान’ गर्भनिरोधक गोळ्या महिलांना धोकादायक ठरू शकतात…

अवांछित गर्भधारणेपासून मुक्त होण्यासाठी महिला आणि तरुण मुली जन्म नियंत्रण गोळ्यांचाही अवलंब करत आहेत. आपल्याला त्याचे फायदे आणि तोटे माहित असणे आवश्यक आहे. पण आज ज्या गोष्टीबद्दल आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत त्याबद्दल तुम्ही कधी ऐकले किंवा विचार केला नसेल.

एका संशोधनानुसार, गर्भनिरोधक गोळ्यांच्या वापरामुळे स्त्रियांमध्ये पुरुषांसारखी लक्षणे दिसून येतात. गर्भनिरोधक गोळीमध्ये नऊ वेगवेगळ्या प्रकारचे हार्मोन्स आहेत, ज्यांचा स्त्रियांवर मर्दानी प्रभाव पडतो. शास्त्रज्ञांना संशोधनात असे आढळले की ज्या स्त्रिया जन्म नियंत्रण गोळ्यांचा अवलंब करतात, त्यांचा मेंदू पुरुषाप्रमाणे काम करतो आणि अशा स्त्रियांमध्ये वर्तणूक बदल आढळतात. यासोबतच महिलांच्या चेहऱ्यावरही बदल दिसून आले.

जन्म नियंत्रण गोळ्यांचा इतिहास

9 एप्रिल 1903 रोजी न्यू जर्सीमध्ये एका शास्त्रज्ञाचा जन्म झाला, ज्याने महिलांचे जग बदलले. तो ग्रेगरी गुडविन पिनकस होता. लहानपणापासून, पिंकस, एक अन्वेषणात्मक स्वभाव, अशा गर्भनिरोधक गोळ्या तयार केल्या, ज्याच्या मदतीने स्त्रिया गर्भधारणा टाळू शकतात.

ग्रेगरी हार्मोनल बदल आणि पुनरुत्पादन प्रक्रियेतील बदलांबद्दल उत्सुक होते. पुनरुत्पादन प्रक्रिया थांबवता येईल का, गर्भधारणा टाळता येईल इत्यादी प्रश्नांची उत्तरे शोधण्यासाठी ग्रेगरीने दररोज संशोधन केले. त्याच्या संशोधनादरम्यान, त्याने 1934 साली पहिल्यांदा या क्षेत्रात मोठी प्रगती केली, जेव्हा तो सश्यात इन विट्रो फर्टिलायझेशन (आयव्हीएफ) तयार करण्यात यशस्वी झाला.

जन्म नियंत्रण गोळ्या कसे कार्य करतात
आम्हाला अनेकदा सांगितले जाते की गोळीमध्ये इस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरॉन असते. परंतु कोणत्याही गोळीमध्ये असे संप्रेरक आढळत नाही. याचे कारण असे की जेव्हा तोंडी घेतले जाते, तेव्हा इस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरॉन व्यावहारिक होण्यासाठी खूप लवकर तुटतात.

त्याऐवजी, जन्म नियंत्रण गोळ्यांमध्ये कृत्रिम एस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरॉन असतात, जे मूळ सारख्याच अधिक स्थिर संप्रेरकांपासून बनतात. बाजारात एकत्रित गोळीच्या प्रत्येक ब्रँडमध्ये सिंथेटिक एस्ट्रोजेन, एथिनिल एस्ट्राडियोल आणि आठ सिंथेटिक प्रोजेस्टेरॉनपैकी एक आहे, ज्याला प्रोजेस्टिन म्हणतात.

एथिनिल एस्ट्राडियोल गर्भाशयात असलेल्या अंड्यांना फलित होण्यापासून थांबवते, तर प्रोजेस्टिन गर्भाशयाच्या प्रवेशद्वारावर गर्भाशय दाट करते आणि गर्भधारणा राहण्यास प्रतिबंध करते. गर्भधारणा रोखण्यासाठी हार्मोन्स प्रभावी असले तरी ते आपल्या नैसर्गिक संप्रेरकांमध्ये चांगले मिसळत नाहीत. यामुळे या कृत्रिम संप्रेरकांचा आपल्या शरीरावर वाईट परिणाम होतो. हे देखील असू शकते की यामुळे, आपले शरीर कधीही नैसर्गिक प्रोजेस्टेरॉन बनवू शकत नाही.

पुरुषांप्रमाणे स्त्रियांमध्ये लक्षणे आढळतात

गर्भनिरोधक गोळ्यांच्या सेवनामुळे स्त्रियांना पुरळ, घाम येणे आणि नको असलेले केस यासारख्या समस्यांना सामोरे जावे लागू शकते. जन्म नियंत्रण गोळ्यांच्या वापरामुळे पुरुषांप्रमाणे महिलांच्या चेहऱ्यावर केस वाढू लागतात. शास्त्रज्ञांनी या ‘मर्दानी’ प्रभावांचा अभ्यास केला आहे आणि ते खरे असल्याचे आढळले आहे. काही प्रकारच्या गोळ्यांचा प्रत्यक्षात स्त्रियांवर खूप वाईट परिणाम होतो. या गोळ्यांचा प्रभाव संवेदनशील महिलांवर जास्त असतो.

संशोधनात असे आढळून आले आहे की ज्या स्त्रिया गर्भनिरोधक गोळ्या घेतात त्यांच्याकडे नवीन शब्दांचा विचार करण्याची क्षमता कमी असते आणि ते सहज शब्द फिरवतात किंवा बदलू शकतात. अशा स्त्रियांना गोष्टींबद्दल अधिक जागरूकता असते. शास्त्रज्ञांच्या मते हे सर्व गुण पुरुषांमध्ये अधिक आढळतात.

आणखी एका संशोधनात असे आढळून आले की गर्भनिरोधक गोळ्या घेणाऱ्या स्त्रिया पुरुषांइतकीच भावनिक कथा लक्षात ठेवतात. तिला तपशीलांपेक्षा अधिक माहिती आठवते. अशा स्त्रिया, पुरुषांप्रमाणे, एखाद्या व्यक्तीच्या राग, प्रेम आणि दुःख इत्यादी भावनांना ओळखत नाहीत.

असे आढळून आले की स्त्रिया वेगवेगळ्या प्रकारच्या गर्भनिरोधक गोळ्यांचे सेवन करतात. या गोळ्यांच्या परिणामामुळे त्यांच्या चेहऱ्यावरही बदल होऊ शकतात.

सर्व गोळ्यांमध्ये सिंथेटिक इस्ट्रोजेन असते, ज्यामध्ये स्त्रीलिंग गुणधर्म असल्याचे दिसून आले आहे. याचा अर्थ असा की त्याच स्त्रिया एकाच वेळी त्यांच्या मेंदूवर ‘स्त्री’ आणि ‘मर्दानी’ दोन्ही परिणाम अनुभवतात.

या गोळ्यांचा मेंदूवर काही परिणाम होतो की नाही हे शास्त्रज्ञांना अजून कळलेले नाही. पण हे स्पष्ट आहे की स्त्रियांच्या देहबोलीत बदल त्यांच्या सेवनामुळे नक्कीच दिसला आहे.

फोर्टिस हॉस्पिटलमधील स्त्रीरोगतज्ज्ञ मधु गोयल सांगतात की, खूप कमी स्त्रियांवर जन्म नियंत्रण गोळ्यांचा असा प्रभाव असतो. जर या गोळ्या काही सावधगिरीने खाल्ल्या तर त्याचे दुष्परिणाम टाळता येतील.

स्त्रियांवर इतर परिणाम

अस्थिर संप्रेरक पातळी शरीर दुखणे आणि डोकेदुखीची सामान्य कारणे आहेत. काही जन्म नियंत्रण गोळ्या घेतल्याने शरीरातील इस्ट्रोजेनची पातळी कमी होते, ज्यामुळे डोकेदुखी होते. आपण असे काही अनुभवत असल्यास, आपण निश्चितपणे आपल्या डॉक्टरांशी संपर्क साधावा.

जर तुम्हाला जेवणानंतर मळमळ वाटत असेल तर तुम्ही या गोळ्या घेण्यापूर्वी हे केले पाहिजे. काही दिवस एकाच वेळी गोळी घ्या. त्याचे कोणतेही दुष्परिणाम होणार नाहीत.

जन्म नियंत्रण गोळ्यांच्या सेवनाने स्तनावर सूज आणि कडकपणा जाणवतो. हार्मोनल बदलांमुळे हे घडते. जन्म नियंत्रण गोळ्या घेताना, मीठ आणि कॅफीनचे सेवन पूर्णपणे थांबवा. तसेच तुमच्या स्तनांना आधार देणारी ब्रा घाला. छातीत दुखत असेल किंवा श्वास घेण्यात अडचण येत असेल तर डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.

जेव्हा तुम्ही जन्म नियंत्रण गोळ्या घेता, तेव्हा तुम्हाला तीन महिने असामान्य रक्तस्त्राव जाणवू शकतो. जन्म नियंत्रण गोळ्या एंडोमेट्रियल पातळी कमकुवत करतात, ज्यामुळे गर्भाशयातून रक्तस्त्राव होतो. जर आपण 5 दिवसांपेक्षा जास्त रक्तस्त्राव केला असेल तर आपण डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.

जन्म नियंत्रण गोळ्या घेतल्याने रक्ताच्या गुठळ्या सारख्या गंभीर समस्या उद्भवू शकतात. ज्या स्त्रियांचे वजन जास्त आहे आणि ज्यांचे वय 35 वर्षांपेक्षा जास्त आहे,

त्यांच्यासाठी ही एक अतिशय धोकादायक समस्या बनते. जर तुम्हाला श्वास घेण्यास त्रास होत असेल, छातीत दुखत असेल किंवा तुमच्या पायात सूज आली असेल तर तुमच्या किडनी, फुफ्फुस आणि हृदयात रक्ताच्या गुठळ्या तयार होऊ शकतात.

ज्या स्त्रियांची दृष्टी आधीच कमी आहे, त्यांची जन्मदोष नियंत्रण गोळ्या घेतल्याने त्यांची दृष्टी कमी होते. एवढेच नव्हे तर त्यांचे सेवन केल्याने डोळ्यांच्या बाहुल्यांना सूज येते. जन्म नियंत्रण गोळ्यांचा दीर्घकाळ वापर केल्यास काचबिंदूचा धोका वाढतो.

की एकदा गर्भनिरोधक गोळी घेण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. जर गर्भनिरोधक गोळ्यांच्या वापरामध्ये काही अडचण असेल तर ती डॉक्टरांच्या सल्ल्याने बदलली जाऊ शकते. डॉक्टरांनी गर्भनिरोधक किंवा ती घेण्याची वेळ बदलण्याचा सल्ला दिला आहे. जर तुम्हाला गर्भनिरोधक घ्यायचे नसेल, तर बाजारात इतर अनेक पद्धती आहेत, ज्या वापरल्या जाऊ शकतात.